Op 19 september werkten 40 deelnemers samen aan een Hackathon The Natural Step. Op de Groene Huisvesters bijeenkomst op 18 april in de RAI Amsterdam introduceerde The Natural Step haar WonenLab als platform voor duurzaam Wonen. Het Platform biedt een digitale omgeving maar ook fysieke ontmoeting aan corporaties en organisaties die vanuit de duurzame waarden van TNS werken. Tijdens de Hackathon onder leiding van Berend Aanraad, directeur van TNS gingen de deelnemers dieper in op de behoefte aan kennis en netwerk. In het WonenLab delen organisaties al mooie voorbeelden en dit wordt verder uitgebouwd. Jetske Thielen en Suzanne Wacanno van TNS begeleiden de groepen die werkten aan thema’s als bewustwording, materialen en biodiversiteit. Dit leverde mooie inzichten op. Zo deelt Ingrid Pierik van Wonion haar ervaring met een circulair project waarbij samen met bewoners en gemeente een meer parkachtige omgeving wordt gerealiseerd. ‘Leg de lat hoog zodat je samen een mooi resultaat boekt!’ Hanneke van der Heijden van Woonstad Rotterdam deelt haar inzichten over de verandering naar meer duurzaam gedrag. ‘Luister en bevraag en verrijk je plannen met de ideeën van andere mensen. Verandering begint bij jezelf, hoe gedragen wij onszelf ten opzichte van onze bewoners? Marlou Boerbooms sloot de bijeenkomst namens Groene Huisvesters af met de conclusie dat samenwerken met bewoners door de bestuurders als belangrijkste thema op de agenda is gezet. Ook de samenwerking met gemeenten scoort hoog en TNS als gedeelde taal helpt om te werken aan het realiseren van gedeelde belangen voor betaalbaar, veilig en comfortabel wonen. Ofwel kwaliteit van leven door wonen zal ook in 2019 hoog op de agenda staan! Berend Aanraad nodigt deelnemers uit aan te sluiten bij het WonenLab via deze link.
Tag: the natural step
Wonenlab helpt corporaties naar duurzame toekomst
The Natural Step lanceerde het Wonenlab tijdens een werksessie van Groene Huisvesters op 18 april bij Building Holland in Amsterdam. Berend Aanraad, directeur van TNS inspireerde de ruim 60 deelnemers met het verhaal vanuit Eindhoven waar de gemeente Eindhoven en de corporaties zoals Groene Huisvester Woonbedrijf nu een tiental jaar samenwerken met The Natural Step aan een duurzame toekomst. Hierbij werken ketenpartners, netwerkbedrijven, huurdersorganisaties en stakeholders vanuit de duurzame spelregels van TNS. Inmiddels zijn in Nederland een 50-tal corporaties, vele gemeenten en ketenpartners aangesloten bij TNS. Hierdoor ontstaan pilots en allerlei producten die vanuit de TNS gedachte zijn ontwikkeld. Zo heeft Woonbedrijf een duurzaam sloopbestek en hebben Eindhovense corporaties productkaarten laten maken waarbij materialen getoetst zijn aan de 4 duurzame spelregels van TNS. Vanuit de behoefte om ervaring, pilots en documenten te delen, ontstond het Wonenlab. Het ontsluit voorbeelden zodat partijen niet opnieuw het wiel uit hoeven te vinden. Daarnaast is het een living lab waar deelnemers elkaar elk kwartaal ontmoeten rondom een thema. Berend nodigt corporaties uit lid te worden van het Wonenlab via deze link.
Luc Reusken van ‘thuis nam de deelnemers mee in de stappen die ‘thuis nam op weg naar duurzaamheid. In 10 jaar tijd is er een verbetertraject ingezet dat energie geeft en motiveert. Met een groep collega’s door TNS opgeleid tot ambassadeurs inspireert ‘thuis haar medewerkers en omgeving. De samenwerking geeft energie en zorgt ervoor dat er meer wordt bereikt. De stip op de horizon van label B is gerealiseerd en de behoeften van de huurder staan centraal. Zo is er in Eindhoven een samenwerking ontstaan voor huurders die zonnepanelen willen. ‘Thuis realiseerde projecten Energieneutraal met als gevelbedekking zonnepanelen waarbij ook de gemeente de omgeving groen en klimaatadaptief inrichtte. Mede hierdoor is ‘thuis winnaar van de duurzame bouwaward 2018 en is zij de meest duurzame corporatie van Nederland. Op het gebied van circulariteit zet zij mooie stappen met ketenpartners en de gemeente Eindhoven. ‘Circulair wonen is nodig omdat de voorraad grondstoffen uitgeput raakt. Wij zijn blij dat het Wonenlab onze samenwerking versterkt en wij vieren graag dit hoogtepunt dat corporaties en partners op weg helpt naar meer duurzaam wonen’, aldus Luc Reusken.
Marlou Boerbooms complimenteert Berend Aanraad met het Wonenlab als inspiratie platform en Groene Huisvesters sluiten zich graag aan. Zij feliciteert Luc Reusken en ‘thuis met het winnen van de duurzame bouwaward 2018.
De deelnemers reageren enthousiast op het Wonenlab. Tijdens de werksessie onder leiding van Jetske Thielen, Tom Thomaes en Yoeri Nelis van TNS deden zij ervaring op met een case van sloop en nieuwbouw. Het gebruik maken van goede voorbeelden die al ontwikkeld zijn sluit aan bij de behoefte. ‘Graag wisselen wij over een aantal maanden onze ervaring uit met het Wonenlab’, alsdus Joop Ketelaers, gemeente Eindhoven. De werksessie van Groene Huisvesters op 19 september over The Natural Step zal hiervoor benut worden. Aanmelden kan hier.
Prestatieafspraken over energiebesparing
Portaal wint met Nijmegen Stook je Rijk Trofee
‘Prestatieafspraken maken over energiebesparing is een mooie kans om lage woonlasten en een beter comfort te realiseren. Deze kans kan je alleen samen verzilveren’, dat is de boodschap van Wieke ven Veldhuizen van Portaal aan de deelnemers aan de werksessie die op 19 mei bij Aedes. De gemeente Nijmegen won met haar corporaties en huurdersorganisaties de landelijke Stook je Rijk Trofee 2016. De gemeente Nijmegen daagde de corporaties en huurders uit om een stap extra te zetten. Nijmegen geeft niet alleen het goede voorbeeld. Zij draagt bij in de uitvoeringskosten en zorgt voor smeerolie in de samenwerking. Portaal is een van de partijen in Nijmegen en is trots op het behaalde resultaat. Naast goede afspraken over betaalbaarheid, beschikbaarheid en kwaliteit, is er in Nijmegen gekozen om innovatieve aanpakken zoals NOM renovatie uit te voeren. Samenwerking met bewoners om energiezuinig gedrag te stimuleren maar ook monitoring of de afspraken gehaald worden, helpen partijen op weg. Het allerbelangrijkste is dat je er samen voor gaat. De opgave om naar CO2 neutraal wonen in 2045 te gaan is groot. Om dat te halen moet je nu acteren. Portaal heeft een route naar CO2 neutraal gemaakt. Zij verdubbelt de komende jaren haar programma voor CO2 neutrale nieuwbouw en duurzame renovatie. Daarvoor zet zij alle zeilen bij.
The Natural Step zet Eindhoven in beweging
Joop Ketelaers presenteerde de Eindhovense aanpak. Hier zetelt The Natural Step Nederland. Sinds 2010 heeft Eindhoven deze gedeelde taal omarmd. Het gaat in Eindhoven niet langer over labels en energiebesparing maar zijn de vier duurzame waarden van The Natural Step leidend. Inmiddels zijn er in de stad meer dan 1200 mensen opgeleid en fungeren een 25-tal facilitators als trekker. Joop deelt zijn ervaring met enthousiaste verhalen over wat The Natural Step Eindhoven heeft gebracht. Als voorbeeld noemde hij de samenwerking met de corporaties om te werken aan een circulaire stad. Groene Huisvester Woonbedrijf speelt daarin een sleutelrol. Zij bracht de grondstoffenvoorraad en waarde van haar haar woningbezit in beeld. Circulair Woonbedrijf levert niet alleen besparing van grondstoffen op maar ook een besparing door hergebruik van materialen. Alle corporaties in de stad werken samen vanuit The Natural Step aan een betere kwaliteit van leven. Naast grondstoffen uitsparen of hergebruiken, vormen het verminderen van chemische stoffen in de leefomgeving, biodiversiteit en het goed zijn voor elkaar de vier duurzame waarden. Een collega zorgde voor een prachtige bloemenzee in het openbare groen waardoor besloten is niet langer groenstroken te maaien maar de natuur haar gang te laten gaan. Het resultaat is meer biodiversiteit maar ook kostenbesparing. Door hulpmiddelen als Woonconnect worden bewoners betrokken bij het verbeteren van hun woning. In de aanbesteding werkt Eindhoven vanuit resultaatgericht opdrachtgeverschap vanuit The Natural Step. Het Stadskantoor is hiervan een mooi voorbeeld. Na Joop presenteerde Thijs Kurstjens van w/e-adviseurs de Routekaart naar CO2 neutraal om huurders op weg te helpen in deze reis. Deze routekaart wordt medio 2017 gelanceerd.
Inspiratiegids Prestatieafspraken over energiebesparing
In de werksessie werkten de deelnemers 8 concrete prestatieafspraken uit. Deze afspraken komen uit de Inspiratiegids Prestatieafspraken over energiebesparing waar niet alleen voorbeelden van concrete afspraken staan maar ook inspiratie van huurdersorganisaties, corporaties en gemeenten. Afspraken over de ambitie, verlagen van de woonlasten, beter comfort en gezondheid, bijdragen aan armoedebestrijding, maximaal benutten van subsidies, energiecoaches, voorrang voor snel terugverdiende maatregelen en monitoring passeerden de revu. Marlou Boerbooms sloot de bijeenkomst af met een presentatie over de Inspiratiegids Prestatieafspraken over energiebesparing die in april is herzien en wenste de deelnemers veel energie toe bij de nieuwe ronde van prestatieafspraken die veel nieuwe kansen biedt.
Samenwerken met bewoners
Op 7 december gingen een dertigtal deelnemers aan de slag met ‘Samenwerken met bewoners’. Rutger Groot Wassink van de Woonbond gaf de aftrap met de vraag: Wie is jullie huurder? Het antwoord is divers: elke huurder heeft zijn eigen verhaal. Rutger gaf de essentie van samenwerken: luister naar de huurder en dien diens belangen. Als je de belangen van je huurder dient, dan zal deze meebewegen met je voorstel om energiebesparing en duurzame opwekking te realiseren. Neem oud zeer weg, zoek naar datgene wat je huurder wil (en dat is meer dan energiebesparing), willig dat in en werk echt samen met je huurdersorganisatie. Deze kan een rol spelen bij energiezuinig gedrag en draagvlak creëren door te achterhalen wat leeft bij je huurders. De Woonbond heeft goede ervaring met het opleiden en inzetten van energiecoaches. Geef de samenwerking in prestatieafspraken vorm. De Woonbond werkt samen met corporaties in Groene Huisvesters: ‘het helpt dat de Woonbond de huurdersorganisatie ondersteunt en zij met de corporatie richting huurders optrekt’.
Peter Willemse van Haag Wonen lichtte de Groene Draad toe waarbij Haag Wonen de bewoner centraal stelt. Haag Wonen communiceert bij voorkeur niet “Duurzaamheid”. Duurzaamheid roept het beeld op van “duur” en “(voed)zaam”. Energiezuinig gedrag levert de huurder echt voordeel op, maar een corporatie is niet de meest logische partij om de inhoudelijke boodschap te brengen. Haag Wonen werkt daarom samen met organisaties die dit beter kunnen waarin bewoners vertrouwen stellen zoals de GGD, het Haags Milieucentrum, Duurzaam Den Haag, Wijkcentra en de Stichting Voor Welzijn. Haag Wonen stemt haar agenda van activiteiten gericht op energiezuinig gedrag af met deze partijen en ondersteunt hen in het bereiken van de huurders. Dit zonder stempel van Haag Wonen. Energiezuinig gedrag wordt geïntegreerd in bestaande activiteiten zoals bingo’s, wijkbijeenkomsten rondom samen eten, samen delen (scootmobiels), repaircafe’s, tweedehandswinkeltjes en groen in de wijk (Fleurt op!). Haag Wonen promoot deze activiteiten en stelt ruimte of grond beschikbaar. En dit werkt. Maar het blijft een zoektocht. Niet alles lukt. Bij duurzaamheidsbijeenkomsten voor huurders bij sportclubs bijvoorbeeld was er nauwelijks belangstelling voor energiebesparing. Er is wel veel animo voor groen in de wijk en activiteiten die verbinden zoals samen eten en een bingo. Sleutelfiguren in een wijk spelen een heel belangrijke rol, want door het vertrouwen dat zij hebben in de wijk zorgen zij ervoor dat activiteiten goed bezocht worden. Stef Beun van Voor Welzijn begeleidde met Peter Willemse de werksessies waarvoor de deelnemers een huiswerkopdracht maakten. Goede voorbeelden zijn uitgewisseld en vragen geïnventariseerd. Stef ziet veel huurders die financiële zorgen hebben. ‘Als je je bezig moet houden met de vraag of je vanavond te eten hebt, dan ben je aan het overleven. En dat is geen ideale situatie om beslissingen over energiemaatregelen te nemen. Natuurlijk helpt energiezuinig gedrag om geld over te houden maar als de corporatie een huurverhoging vraagt en voorspiegelt dat de huurder dit geld later bespaart dan is de reflex dat je alleen de kostenstijging op de korte termijn ziet. Wij proberen mensen hierin te helpen zodat zij het langere termijneffect laten meewegen in hun besluit wel of niet in te gaan op een aanbod van de corporatie.’
Rob Bogaarts van Woonbedrijf ging in op de betekenis van The Natural Step voor samenwerking met bewoners. Een gezamenlijke taal helpt en bewoners haken aan op hetgeen zij kunnen en willen doen. De vijf tinten groen van Motivaction toont aan dat groep huurders die bezig is met duurzaamheid relatief klein is. Corporaties halen de gemiddeld label B doelstellingen in 2020 niet zoals afgesproken in het Energieakkoord. De energiebesparing die door label B renovatie behaald wordt, valt tegen. Huurders verwarmen na renovatie meer ruimten.
Het Parijse Klimaatakkoord gaat nog veel verder dan het Energieakkoord. Willen wij de opwarming van de aarde tegengaan en moeten wij op een andere manier gaan samenwerken. Hij vraagt corporaties mee te denken hoe wij voorkomen dat de wal het schip
keert. In de werksessie gingen de deelnemers met de tien thema’s voor duurzaamheid aan de slag. Het perspectief van de huurder ligt op de thema’s: Van lasten naar lusten, collectief bewustzijn, levend lab en biodiversiteit terwijl de corporatie bezig is met langer leven, schone energie, gesloten kringlopen en verder kijken. De thema’s mobiliteit en voeding zijn belangrijk maar staan niet bovenaan in prioriteit. Op de thema’s die voor bewoners relevant zijn, kan de corporatie activiteiten met bewoners initiëren. Voor ‘gesloten kringlopen’ startte The Natural Step en partners waaronder Woonbedrijf een WonenLab waarop corporaties kunnen aansluiten. Rob nodigt corporaties uit om hierin samen te werken.