in stappen naar CO2 neutraal – Groene Huisvesters

De CV-Ketel als materialenbron

In Amsterdamse huurwoningen worden elk jaar 15.000 cv-ketels vervangen. Zijn cv-ketels opnieuw te gebruiken en hoe organiseer je dat? Wat levert samenwerken op het benutten van de materialen uit de cv-ketels de corporaties op?

Eigen Haard gaat in op de ervaring met het opnieuw gebruiken van cv-ketels. Wytze Kuijper van Cirkelstad gaat in op de samenwerking tussen corporaties en de markt om cv-ketels te benutten als materialenbron. Niels van Olffen vertelt over de circulaire kansen die corporaties die deelnemen aan het programma van Ketel voor even kunnen benutten. Voorkomen dat onnodig nieuwe ketels aangeschaft worden is de missie.

Woningcorporaties helpen om de komende jaren versneld concrete stappen te zetten naar circulair (ver)bouwen. Dat is het doel van het Versnellingslab circulair bouwen, het nieuwe, (meerjarige) leer- en ontwikkelprogramma van Groene Huisvesters, Cirkelstad, Alba Concepts, Aedes en Platform31. Wat het lab jou kan bieden en hoe je als corporatie kunt aansluiten, hoor je tijdens deze sessie.

Groene Huisvesters introduceren de start van de Centrifugegroep die zich bezighoudt met een samenwerking op de inkoop van circulaire installaties.
Wil je meedoen met de gezamenlijke inkoop van circulaire installaties of het Versnellingslab circulair bouwen, stuur een mail naar Groene Huisvesters.

Deze sessie is interessant voor bestuurders.

Gratis dankzij een bijdrage van Aedes, Groene Huisvesters en RVO.

Groene Wijkaanpak

De armste wijken zijn de warmste wijken. De klimaateffect-atlas laat zien dat de economisch zwakke buurten het kwetsbaarst zijn voor wateroverlast, hittestress en droogte. In de corporatie buurten is de nood het hoogst. Minder steen en meer struiken en bomen, verminderen de problematiek. Maar hoe pak je dat aan? Liggen het initiatief en de regie bij de gemeente? Welke partijen heb je nodig? En welke rol neem je als woningcorporatie?

We delen ervaringen van enkele corporaties die een groene wijkontwikkeling realiseerden samen met de gemeente. Stadlander presenteert het Groene Handboek.

Gratis dankzij een bijdrage van Aedes, Groene Huisvesters en Samen Klimaatbestendig.

Bewoners & Circulair Bouwen

Hoe creëer je draagvlak bij bewoners voor hergebruikte en biobased materialen? Wat vinden bewoners van houtbouw woningen? Of van een wc-pot die wordt hergebruikt? Welke tips en tricks geven corporaties die hiermee ervaring opdeden?

Woningcorporaties helpen om de komende jaren versneld concrete stappen te zetten naar een circulaire (ver)bouwen. Dat is het doel van het Versnellingslab circulair bouwen, het nieuwe, (meerjarige) leer- en ontwikkelprogramma van Groene Huisvesters, Cirkelstad, Alba Concepts, Aedes en Platform31. Wat het lab jou kan bieden en hoe je als corporatie kunt aansluiten, hoor je tijdens deze sessie.

Wil je meedoen met het Versnellingslab circulair bouwen, meld je aan via deze link!

Benut de samenwerking met ketenpartners om meer circulair te werken. Neem jouw eigen partners mee naar deze sessie!

Gratis dankzij een bijdrage van Aedes, Groene Huisvesters en RVO

Circulaire Ketensamenwerking

Ketensamenwerking is een voorwaarde om circulair te kunnen werken. Maar hoe organiseer je dat? Is jouw corporatie bezig om meer circulair te werken?

Ilse Van Andel, Eigen Haard, Vincent van Huijgevoort, Portaal en Matthijs Hulsbosch, Woonstichting ’thuis delen hun ervaring met circulair werken.

Hoe zet je de eerste stappen, bouw je ervaring op, neem je collega’s mee, hoe vraag je circulair uit en werk je samen met ketenpartners.

Het Versnellingslab heeft als doel Woningcorporaties te helpen in de komende jaren versneld concrete stappen te zetten naar een circulaire bouw. Het meerjarige leer- en ontwikkelprogramma van Groene Huisvesters, Cirkelstad, Alba Concepts. Aedes vereniging van woningcorporaties en Platform31. Wat het lab jou kan bieden en hoe je als corporatie kunt aansluiten, hoor je tijdens deze sessie.

Daarnaast introduceren we de start van de Centrifugegroep die zich bezighoudt met een samenwerking op de inkoop van circulair glas.

Benut de samenwerking met ketenpartners om meer circulair te werken. Neem jouw eigen partners mee naar deze sessie!

Deelname aan deze sessie is gratis dankzij een bijdrage van Aedes, Groene Huisvesters en Netherlands Enterprise Agency (RVO).

Menukaart prestatieafspraken klimaatadaptatie

Menukaart prestatieafspraken klimaatadaptatie en groen

Corporaties maken prestatieafspraken over de kwaliteit en duurzaamheid van de woningvoorraad. In opdracht van de provincie Zuid-Holland hebben wij mooie voorbeeldafspraken, zoals gemeenten, corporaties en huurdersorganisaties deze nu al maken, in kaart gebracht. Via de ‘Menukaart prestatieafspraken klimaatadaptatie en groen’ vind je dit overzicht. Klik op de afbeelding om te de Menukaart te bekijken.

Isolatie & Hitte

Isolatie van woningen is hard nodig om huurders te helpen energie te besparen. Corporaties zetten zich in de isolatieopgave te versnellen. Maar wat is eigenlijk de impact van isolatie op het comfort in de binnenruimte? Vooral met steeds frequentere periodes van aanhoudende hitte lijkt oververhitting onvermijdelijk. Buitenzonwering is één van de belangrijkste maatregelen tegen hitte maar is nog zelden standaard onderdeel van een sociale huurwoning. Ventilatie om de woning af te koelen, helpt, als het buiten koeler is dan binnen. Kortom hoe kunnen we hittestress voorkomen? En welke rol kunnen wij hierin spelen als corporatie? Daar gaan we op in tijdens dit online event.

Deze sessie bestaat uit de volgende onderdelen:

1. Klimaatverbond Nederland presenteert resultaten van de mini-enquête onder alle woningcorporaties naar isolatie en hitte en de vervolgstappen. Wij nodigen jou van harte uit om de enquête in te vullen door te klikken op deze link.

2. Groene Huisvesters Hitte Groep licht de Toolbox Hitte toe met maatregelen als zonwering, ventilatie, groenblauwe oplossingen en renovatie/ energietransitie maar ook wat te doen bij een hittegolf.

3. Talis en Wonion nemen deel aan een pilot van de Provincie Gelderland en delen de ervaring die zij opdoen met maatregelen zoals zonwering en ventilatie.

Conferentie: COOL WONEN

Het webinar vindt plaats tijdens de Conferentie ‘Hittestress in en rondom woningen’ waar vanuit verschillende perspectieven hittestress wordt belicht in een gevarieerd programma dat duurt van 9:30 tot 13:30 uur.

Je kunt het webinar vanaf de fysieke locatie bij de conferentie bijwonen. Het is maar net wat je wilt en wat in je agenda past. Maar je kunt het webinar dus ook alleen online volgen.

De conferentie locatie is de Hogeschool Arnhem/Nijmegen aan de Ruitenberglaan 31 Arnhem en de organisatie is in handen van de Manifestregio Vallei & Veluwe (samenwerking van 3 werkregio’s klimaatadaptatie) en in samenwerking met de Hogeschool Arnhem/Nijmegen en de Groene Huisvesters.

Aanmelden conferentie

Geef je hier vooraf op voor deze conferentie door je aan te melden via deze link. Je ontvangt in de week voorafgaand aan de conferentie informatie over het gehele programma op locatie.

Meedoen met de Hittegroep?

De Hittegroep gaat in 2023 door met haar activiteiten. Wil jij aansluiten bij de 30 corporaties die al actief zijn in de Hittegroep? Vul het info formulier rechts in.

Artikel Anne Uelderink – Met drie zie je meer dan alleen

Woningcorporaties hebben met grote maatschappelijke uitdagingen, zoals de woningnood en klimaatcrisis te maken. Deze uitdagingen vragen om expertise en innovatie op meerdere terreinen. Daarbij is het voor woningcorporaties actueel en urgent om nauwe samenwerkingen aan te gaan.

In onderstaande link vertelt Anne Uelderink over triple helix samenwerkingen, ook wel de samenwerkingsvorm tussen de overheid, kennisinstellingen en bedrijven genoemd. In het artikel wordt uitgelicht waarom er een meerwaarde voor woningcorporaties wordt gezien in deze vorm van samenwerking. Voorbeelden over een samenwerkingsverband van Brainport Development (in regio Zuidoost-Brabant en vanuit woningcorporatie Wonion (Ulft) zijn uitgewerkt.

Met drie zie je meer dan alleen – artikel Anne Uelderink

Samenwerken met bewoners aan Circulariteit

De Alliantie doet ervaring op met sociale duurzaamheid onder het motto Als het goed gaat met de mensen gaat het goed met de wijk! De dagbesteding van cliënten van Philadelphia is in de plint van appartementengebouwen ondergebracht. Het versterkt de onderlinge band tussen bewoners en biedt werk aan mensen met een beperking.

De plint van de drie nieuwe gebouwen in Amsterdam Buiksloterham bieden ruimte aan een wasbar voor het wassen en repareren van kleding, een buurtschuur voor reparatie van fietsen en technische klussen en een ruimte de tabula rasa die zelf door bewoners te programmeren is. Bewoners uit de omgeving kunnen gebruikmaken van de diensten van Philadelphia.

Een goed ontwerp dwingt respect af. Ruimtes zijn volledig ingericht met producten uit afval. De Ontwerpers van de Soldaat van Oranje kiezen voor schoonheid van doorleefde materialen.

Philadelphia neemt beheertaken van de Alliantie over in ruil voor huurcompensatie. Philadelphia investeert in roerende en de Alliantie in onroerende zaken. De cliënten van Philadelphia wonen en werken in de eigen omgeving terwijl zij daarvoor met een dieselbusje naar de dagbesteding werden vervoerd naar de periferie van de stad.

Jurgen Klaassen, de Alliantie deelde deze mooie voorbeelden van sociale duurzaamheid in Amsterdam. Celine Janssen vulde het verhaal aan met de resultaten van haar onderzoek naar sociale duurzaamheid bij de TU Delft.

HR Tapinstallaties zonder aardgas

Vidomes, GroenWest en Vestia werken samen aan oplossingen voor installaties voor warm tapwater die voor huurders aantrekkelijker zijn dan een HR-combiketel, grotere elektrische boiler of collectieve warm tapwater op gas. De HR-tapwater installatie zonder aardgas levert CO2-reductie, lagere woonlasten en het comfort van een HR combi-ketel. Vidomes, GroenWest en Vestia realiseerden met Meed en TNO een aantal pilots om verschillende oplossingen uit te testen. TNO draagt bij aan de doorontwikkeling van het product en aan het meten van de prestaties. De resultaten worden medio 2021 gepubliceerd.

Vidomes installeerde het systeem in een appartementengebouw in Delft als vervanger van een 60 liter boiler. Hier zijn een complete douche-units geplaatst met geïntegreerde 10 liter boiler. De bewoner kan comfortabel douchen, hoeft de badkamer nauwelijks te verwarmen en de badkamer wordt veel minder vochtig. Bart de Boer, Vidomes deelt de ervaring.

Groenwest past de installaties toe in een nieuwbouwproject in combinatie met infrarood panelen voor de verwarming. Egbert Kunst, Groenwest lichtte dit toe.

Werksessie In stappen naar CO2 neutraal-no regret!

Op woensdag 13 februari vond bij Aedes in Den Haag de werksessie ‘In Stappen naar CO₂ neutraal’ plaats. Met 45 deelnemers was de zaal goed gevuld. Om 13 uur gaf Bart Verhaeghe een introductie en stelde de drie sprekers voor. Ook gaf hij een overzicht van komende bijeenkomsten en excursies waarvoor hier is aan te melden.

Marco Kersing, manager vastgoed van OFW en medeorganisator van deze bijeenkomst, gaf de eerste presentatie over de route die OFW kiest richting energieneutraliteit. Volgens de Trias energetica wordt de isolatiewaarde van de woningen eerst aangepakt. Uit monitoring van het energieverbruik voor en na renovatie is een grote besparing gemeten.

Rob Simons, senior adviseur vastgoed van Woonbedrijf gaf een overzicht van de pilot met verschillende typen warmtepompen die in Eindhoven werd uitgevoerd. In een aantal woningen zorgden de warmtepompen voor een besparing van meer dan 50% op het gasverbruik. Inregeling, type woning, gezinssamenstelling en bewonersgedrag zorgden voor variatie in de mate van besparing. In de volgende fase onderzoekt Woonbedrijf de wensen van de klant om de werkelijke bijdrage van CO₂ besparing inzichtelijk te maken.

Marianne Lamberts, projectleider van Bo-Ex gaf als derde spreker uitleg over De Isolatie Uitdaging die Mitros, Portaal en Bo-Ex samen met 16 corporaties heeft uitgezet. Het doel van deze challenge is het vinden van een breed toepasbaar isolatiemateriaal dat milieuvriendelijk, geschikt voor lage temperatuurverwarming (hoge isolatiewaarde) en rond de drie centimeter dik is. Marianne gaf aan dat andere corporaties welkom zijn om zich aan te sluiten bij de Isolatie Uitdaging.

Na de koffiepauze en netwerkmoment begonnen de werksessies. Marco, Rob en Marianne stonden verdeeld over de ruimte met een flipover. In een groep van 15 personen werd er op een interactieve manier gediscussieerd over de pilots die de spreker hadden toegelicht. Deelnemers koppelden terug dat ze het nuttig vonden om ervaringen te delen en input van anderen te krijgen. Uitkomst van de werksessies was ondermeer het nut van tijdig informeren en instrueren van de klant wanneer de woning wordt verduurzaamd. Medewerking en gedrag zijn in sterke mate bepalend voor het slagen van een besparingsmaatregel. Er kwam naar voren dat bepaalde corporaties bepaalde systeemgrenzen ervaren die het scala aan mogelijkheden beperkt. Waarom zou een woningcorporatie bijvoorbeeld geen windmolen mogen bouwen? Ook was er overeenstemming dat de huidige methoden en materialen niet altijd breed toepasbaar zijn en de kosten voor renovatie richting NoM vaak hoog uitvallen. Het uitdagen van partijen om met vernieuwende producten te komen is een goede manier om elkaar verder te helpen.

Om 16 uur werd de werksessie afgesloten en werd er door deelnemers nog levendig doorgepraat over de gedeelde ervaringen. Wil je ook een Groene Huisvesters bijeenkomst of excursie bijwonen? Klik hier voor de agenda.