Nieuws

Kennissessie en excursie ‘van Lakenplein naar Lakenpark’

Op woensdag 17 april vond de bijeenkomst en excursie ‘van Lakenplein naar Lakenpark’ plaats. 77 deelnemers waren aanwezig bij de Meelfabriek in Leiden. Om 13 uur startte Marlou Boerbooms met een interactieve enquête via Kahoot. De zaal gaf antwoord op acht vragen via mobiele telefoon. De meeste deelnemers bleken voor een corporatie of gemeente te werken. Het onderwerp klimaatadaptatie is bekend en bemind bij een groot aantal deelnemers. Veel hadden ook een mooi voorbeeld van klimaatadaptatie binnen hun organisatie. De meesten wilden kennis ophalen over de juiste te nemen maatregelen en ervaringen delen.

Na de enquête introduceerde Marlou het panel voor de discussie over de rol van corporaties bij klimaatadaptatie. Het panel bestond uit:

  • Dirk Jan van der Zeep, voorzitter Raad van bestuur Portaal
  • Marcel Belt, Programmanager Leiden 2040 en lijsttrekker Water Natuurlijk (Hoogheemraadschap van Delfland)
  • Stef Meijs, programmamanager NAS (Nationale Adaptatie Strategie)
  • John van der Knaap, Senior Projectleider Strategie, Havensteder
  • Rob Bogaarts, manager ontwikkeling Brabant Wonen
  • Anneke van Veen, adviseur leefomgeving

Uit de discussie kwam naar voren dat het belangrijk is om de samenwerking tussen bewoners, corporaties, gemeenten, waterschappen, provincie en andere partijen te zoeken om klimaatadaptatie gezamenlijk in projecten te voegen. Uit de zaal kwam de tip om kennis vanuit klimaatstresstesten slim in te zetten in het toekennen van subsidie, zodat extra ondersteuning terecht komt op de locaties waar de urgentie hoog is. Belangrijk is ook om alle betrokken partijen op een lijn te krijgen en te houden. De praktijk is weerbarstiger dan de tekentafel, zo blijkt ook uit het Lakenpark project.


Dirk Jan van der Zeep overhandigt het eerste exemplaar van de inspiratieboekje ‘corporaties en klimaatadaptatie, werken aan goed wonen’ aan Jeroen Pepers, directeur Aedes 

Na afloop van de paneldiscussie was de uitreiking van het eerste exemplaar van het inspiratieboekje ‘corporaties en klimaatadaptatie, werken aan goed wonen’ door Dirk Jan van der Zeep aan Jeroen Pepers, directeur van Aedes. Het inspiratieboekje werd opgesteld door Anneke van Veen, in samenwerking met Marlou Boerbooms. In het boekje staan tal van praktijkvoorbeelden van corporaties die klimaatadaptatie inpassen binnen projecten.


vlnr: Dirk Jan van der Zeep, Marlou Boerbooms, Anneke van Veen, Bart Stoffels van Samen Klimaatbestendig en Astrid de Wit van de Provincie Zuid-Holland

Om 14 uur startte het vervolgprogramma. Een groep van 30 deelnemers liep met Maarten Oosterom van de gemeente Leiden en René Prins van Portaal over het Lakenplein waar de plannen voor de aanleg van het klimaatpark werden toegelicht.

In de Meelfabriek startten om 14 uur twee parallelsessies. Frank Kalshoven van de gemeente Leiden gaf een overzicht hoe het ontwerp voor het Lakenpark tot stand is gekomen.
Astrid de Wit van de Provincie Zuid-Holland en Olga Pleumeekers van Nelen & Schuurmans gaven de werksessie ‘Klimaatadaptatie doe je niet alleen’. Hier werd de klimaatatlas getoond waar op buurtniveau de gevolgen van klimaatverandering in kaart zijn gebracht. De samenwerking met provincie en gemeente werd tijdens deze sessie ook belicht.

Om 16 uur was de gezamenlijke afronding. Enkele deelnemers vertelden hoe ze de dag hadden ervaren en wat ze aan kennis mee naar huis nemen. Marlou gaf een doorkijk naar het vervolg en alle sprekers en deelnemers werden bedankt voor het bezoek aan de excursie. Na de uitreiking van het inspiratieboekje ‘corporaties en klimaatadaptatie, werken aan goed wonen,’ aan alle deelnemers bleef een grote groep nog napraten tijdens de afsluitende borrel. Geniet van het verslag GH excursie Lakenplein naar Lakenpark!

Excursie Verduurzamen met de bewoner als partner

Op woensdag 27 maart kwamen ruim 40 woningcorporaties bijeen in Amersfoort. In de strandtent Zandfoort aan de Eem gaf Annemieke van Doorn van Portaal een presentatie over de n=1 aanpak en de Jouw Thuis winkel. De winkel is nu een jaar geopend en heeft al voor veel positieve verandering in de wijk gezorgd. Bewoners kunnen kiezen welke verduurzamingsmaatregelen ze wensen en op welk moment dit hen het beste uitkomt. De huurder maakt zelf de afspraken met de leverancier. In de toekomst wordt dit proces verder geautomatiseerd. De maatregelen zijn afgeprijsd in de huur. Portaal heeft Jouw Thuis ontwikkeld in samenwerking met conceptbureau Cup of Tea. Dit is duidelijk terug te zien. De winkel, de flyers, banners zijn inspirerend en laagdrempelig. Jouw Thuis werkt samen met de bewoners. Voor de huurders is materiaal beschikbaar om buren te informeren. Variërend van informatiekaarten dat de huurder maatregelen laat uitvoeren tot een parkeerhulp die de bewoner inzet zodat de leverancier kan parkeren voor de deur. Deze klantbenadering en de klantreis zijn nieuw en worden ingepast in processen. Dit betekent voor de medewerkers dat zij in nieuwe functies en een klantgerichte houding aan de slag gaan.

Marlou Boerbooms gaf een presentatie van Dunavie over de Groene Menukaart. Dit initiatief is in 2014 ontstaan en geeft huurders in de regio Katwijk de kans om zelf keuzes te maken in het verduurzamen van hun woning. Huurders zijn heel tevreden over deze manier van samenwerken met Dunavie. Inmiddels heeft 80% van de huurders van Dunavie gemiddeld voor € 3000,- maatregelen uit laten voeren. Ook hier zijn de maatregelen afgeprijsd in de huur. De kosten voor de uitvoering blijken niet hoger te zijn vergeleken met een complexgewijze aanpak. De klantteverdenheid is hoger en de interne kosten lager omdat bewoners zelf willen en er minder schakels in het proces van vraag naar uitvoering zitten. Dunavie heeft kennis gedeeld met Portaal en andere corporaties die vergelijkbare keuzes aan bewoners willen bieden.

Na de presentaties startte de wandeling door de wijk waar de Jouw Thuis winkel staat. Portaal medewerkers Marieke van Velzen, Johan Damsteeg en Annemieke van Doorn gaven uitleg over de aanpak, de reacties van de bewoners, welke woningen in de wijk zijn aangepakt en hoe de samenwerking met de leveranciers verloopt. Het was interessant om de Jouw Thuis winkel te zien en positieve ervaringen van enkele bewoners te horen.

Onderstaand foto’s en video’s geven een impressie van deze interessante excursie in Amersfoort. De deelnemers waarderen met dit een 8,5. 

Ook een bijeenkomst of excursie bijwonen, klik hier om u aan te melden.

Corporaties en klimaatadaptatie: laat je inspireren in Leiden

Op 17 april in de middag gaan we op de excursie ‘Klimaatadaptatie in de praktijk: van Lakenplein naar Lakenpark’  naar de Meelfabriek in Leiden. Het programma is bekend!

Na een paneldiscussie over corporaties en klimaatadaptatie volgt de officiële uitreiking 1ste exemplaar inspiratieboekje ‘Werken aan goed wonen, corporaties en klimaatadaptatie’ door Dirk Jan van der Zeep, bestuurder van Portaal aan Jeroen Pepers, algemeen directeur Aedes.

In een parallel programma neem je deel aan twee van de drie sessies. Eén vindt buiten plaats en twee sessie zijn in de Meelfabriek.

  • Kijk in de wijk: op het Lakenpark beleef je de buitenruimte van Plein naar Park;
  • Meelfabriek: de gemeente Leiden over hoe zij transformatie ‘Van Plein naar Park’ realiseerden;
  • Meelfabriek: Kijken naar lokale klimaateffecten in woonbuurten met hulp van een klimaateffect atlas. Hoe pak je het aan met de gemeente?

Na de conclusies is het Inspiratieboekje voor alle bezoekers beschikbaar. We sluiten af met een drankje in het Slachthuis.

Heb je interesse, meldt je dit via deze link zodat wij jou kunnen informeren.

Groene Huisvesters naar Brussel

Op 19 en 20 maart brachten de bestuurders van Groene Huisvesters een werkbezoek aan Brussel onder de bezielende leiding van Karo van Dongen als voorzitter. De regelgeving over energietransitie, energieprestatie en de kansen die er liggen om Europese subsidies en fondsen te benutten stonden op de agenda. Barbara Steenbergen van de International Union Tenants en Sorcha Edwards van Housing Europe gingen in gesprek met de bestuurders. Inspirerende voorbeelden uit Europese landen nemen we graag mee naar Nederland om hier in onze eigen corporatie praktijk toe te passen.

Karo van Dongen (Groene Huisvesters): “Verduurzaming moet (weer) saai worden.”

Wat bedoelen we precies met energieneutraal? Op 28 maart gaan we daar onder meer met Groene Huisvesters, de gemeente Utrecht, Lefier, Arcadis én jou over in gesprek. Op deze dag organiseert CorporatieNL een Vastgoed Event waarbij keuzes in verduurzaming centraal staan.

Vandaag stellen we een lid van het discussiepanel, Karo van Dongen, voorzitter van de Groene Huisvesters, aan je voor. Hoe denkt hij over het thema ‘Wat bedoelen we precies met energieneutraal’? Dat ga je natuurlijk horen op het Vastgoed Event, maar vandaag lichten we al een tipje van de sluier op en deelt hij zijn tips.

Karo van Dongen is lid van de Raad van Bestuur van Alwel, een woningcorporatie met ongeveer 26.000 woningen en overige verhuurbare eenheden. Alwel is vooral actief in Breda, Etten-Leur en Roosendaal.

Daarnaast is hij voorzitter van de Groene Huisvesters, een bestuurdersplatform van het Ministerie van Binnenlandse zaken, Aedes, Woonbond, VNG en een twintigtal woningcorporaties. Dit platform investeert al geruime tijd in het versnellen van de verduurzaming bij woningcorporaties. Dit doen zij door middel van het geven van praktische input voor wet- en regelgeving, informatie-uitwisseling, kennisdeling en samenwerking op het vlak van verduurzaming, circulariteit en klimaatadaptatie.

“Verduurzaming moet (weer) saai worden.”

We vroegen Van Dongen welke stelling hij zou willen inbrengen tijdens de paneldiscussie. Hij kwam met de volgende stelling; “Verduurzaming moet (weer) saai worden.”

Zelf is hij het met deze stelling eens; “In mijn optiek hebben we de afgelopen jaren verduurzaming zo sterk “gehypet” dat er een soort heftigheid in de oplossingen en het debat erover is ontstaan. Hierdoor lijkt het er bijna op dat je alleen maar radicaal voor of tegen kunt zijn. Daarmee slaan we aan beide zijden door. Het helpt niet om te komen tot reële innovaties en realisaties.

Er is nog een tweede reden waarom ik het met deze stelling eens ben. Als verduurzaming niks bijzonders of speciaals meer is, maar gewoon onderdeel van ons reguliere beheer en onderhoud en het vanzelfsprekend is geworden dat een duurzame woning een (basis)kwaliteit van de woning is, maken we in mijn optiek veel meer meters, dan wanneer we telkens doen alsof we met een bijzonder, eenmalig project bezig zijn. Best saai, maar wel effectief en efficiënt.”

De belangrijkste ontwikkelingen

Volgens Van Dongen zijn er diverse belangrijke ontwikkelingen de komende jaren binnen het thema duurzaamheid. “We gaan de komende jaren bewezen ingrepen fors opschalen. Ik verwacht dat met name de schilisolatie op grote schaal zal worden verbeterd (mits opdrachtgevers en opdrachtnemers erin slagen de supply chain met elkaar te organiseren). Voor bestaande woningen gaat de isolatie daarmee naar een goed niveau, zonder dat dit persé BENG hoeft te zijn, aangezien de kosten hiervoor (vooralsnog) veel te hoog liggen. Voor nieuwbouw zal de norm ongetwijfeld wel op dat niveau gaan liggen.

De installatietechnische ontwikkeling is nog niet ver genoeg om de komende jaren al verstandige beslissingen te kunnen nemen over substantiële investeringen hierin in de bestaande woningvoorraad. Bestaande en uitbreidbare warmtenetten zijn daarop mijns inziens de uitzondering. Die kunnen op relatief korte termijn, op grote schaal, naar woningen in verdichte gebieden gebracht worden. Mits de aansluitkosten acceptabel zijn, de verduurzaming van de opwek op termijn gegarandeerd is en de keuzevrijheid van bewoners op de een of andere wijze wordt geregeld.”

De belangrijkste praktische tip voor corporaties

Als laatste vroegen wij van Dongen om de belangrijkste praktische tip voor corporaties wat betreft het maken van keuzes rondom verduurzaming. Von Dongen; “Mijn tip?; Doe normaal!!!! Bij de klemtoon op ieder van de twee woorden is deze tip mijns inziens waar. En dat is, zo hoop ik, hierboven al duidelijk gemaakt te hebben, nog helemaal niet zo eenvoudig!”

Lees het artikel hier op CorporatieNL

Werksessie In stappen naar CO2 neutraal-no regret!

Op woensdag 13 februari vond bij Aedes in Den Haag de werksessie ‘In Stappen naar CO2 neutraal’ plaats. Met 45 deelnemers was de zaal goed gevuld. Om 13 uur gaf Bart Verhaeghe een introductie en stelde de drie sprekers voor. Ook gaf hij een overzicht van komende bijeenkomsten en excursies waarvoor hier is aan te melden.

Marco Kersing, manager vastgoed van OFW en medeorganisator van deze bijeenkomst, gaf de eerste presentatie over de route die OFW kiest richting energieneutraliteit. Volgens de Trias energetica wordt de isolatiewaarde van de woningen eerst aangepakt. Uit monitoring van het energieverbruik voor en na renovatie is een grote besparing gemeten.

Rob Simons, senior adviseur vastgoed van Woonbedrijf gaf een overzicht van de pilot met verschillende typen warmtepompen die in Eindhoven werd uitgevoerd. In een aantal woningen zorgden de warmtepompen voor een besparing van meer dan 50% op het gasverbruik. Inregeling, type woning, gezinssamenstelling en bewonersgedrag zorgden voor variatie in de mate van besparing. In de volgende fase onderzoekt Woonbedrijf de wensen van de klant om de werkelijke bijdrage van CO2 besparing inzichtelijk te maken.

Marianne Lamberts, projectleider van Bo-Ex gaf als derde spreker uitleg over De Isolatie Uitdaging die Mitros, Portaal en Bo-Ex samen met 16 corporaties heeft uitgezet. Het doel van deze challenge is het vinden van een breed toepasbaar isolatiemateriaal dat milieuvriendelijk, geschikt voor lage temperatuurverwarming (hoge isolatiewaarde) en rond de drie centimeter dik is. Marianne gaf aan dat andere corporaties welkom zijn om zich aan te sluiten bij de Isolatie Uitdaging.

Na de koffiepauze en netwerkmoment begonnen de werksessies. Marco, Rob en Marianne stonden verdeeld over de ruimte met een flipover. In een groep van 15 personen werd er op een interactieve manier gediscussieerd over de pilots die de spreker hadden toegelicht. Deelnemers koppelden terug dat ze het nuttig vonden om ervaringen te delen en input van anderen te krijgen. Uitkomst van de werksessies was ondermeer het nut van tijdig informeren en instrueren van de klant wanneer de woning wordt verduurzaamd. Medewerking en gedrag zijn in sterke mate bepalend voor het slagen van een besparingsmaatregel. Er kwam naar voren dat bepaalde corporaties bepaalde systeemgrenzen ervaren die het scala aan mogelijkheden beperkt. Waarom zou een woningcorporatie bijvoorbeeld geen windmolen mogen bouwen? Ook was er overeenstemming dat de huidige methoden en materialen niet altijd breed toepasbaar zijn en de kosten voor renovatie richting NoM vaak hoog uitvallen. Het uitdagen van partijen om met vernieuwende producten te komen is een goede manier om elkaar verder te helpen.

Om 16 uur werd de werksessie afgesloten en werd er door deelnemers nog levendig doorgepraat over de gedeelde ervaringen. Wil je ook een Groene Huisvesters bijeenkomst of excursie bijwonen? Klik hier voor de agenda.

Europese stimuleringsfondsen benutten

In de Conceptspace van de Hogeschool Utrecht Institute of Sustainable Building vond op dinsdag 22 januari de werksessie Europese stimuleringsfondsen benutten plaats. Met 35 deelnemers uit verschillende delen van het land was de zaal goed gevuld. De groep bestond uit verschillende onderzoekers en docenten van de Hogeschool Utrecht, diverse afgevaardigden van woningcorporaties, gemeente Utrecht, Aedes en het Utrecht Sustainability Institute.

Namens Groene Huisvesters gaf Bart Verhaeghe een welkomstwoord en deelde het programma van de ochtend.
Robin van Leijen van Aedes gaf vervolgens een duidelijk overzicht van de fondsen en subsidies die de EU aanbiedt. Hij bracht een aantal projecten onder de aandacht die succesvol regelingen als Horizon 2020, EFRO, INTERREG en ELENA hebben aangevraagd. Hij gaf aan dat het belangrijk is om de samenwerking op te zoeken en te geloven in je project.

Mieke Oostra van de Hogeschool Utrecht gaf een overzicht van onderzoeken en trajecten waar de Hogeschool Utrecht bij is betrokken. Naast gebouwde omgeving is Hogeschool Utrecht bezig met circulaire gebieden en processen die de transitie kunnen verbeteren. Ze gaf een mooi voorbeeld van de NOM flat renovatie Inside Out, waar praktijk, onderwijs en onderzoek een gezamenlijke bijdrage leverden. Het project Wonen 3.0 circulair en energie positief wonen was ontstaan vanuit de vraag van een groep studenten van de HU die mee wilden doen aan de Solar Decathlon. Dit is een internationale prijsvraag voor studententeams die samen met het bedrijfsleven een innovatief concept presenteren dat energiepositief en circulair is. Ook hier werden onderzoek en onderwijs gecombineerd om een circulaire proefwoning te bouwen, in eerst instantie in Washington. Deze proefwoning staat nu op de Uithof waarvan de verschillende componenten verder worden doorontwikkeld.  De HU heeft mooie faciliteiten als het Energielab of het Blockchainlab, waar ruimte is voor onderzoek en innovatie, een belangrijk onderdeel in diverse subsidietrajecten.

Carolien van Hemel van het USI lichtte een aantal projecten toe waar het USI als projectleider voor corporaties en de gemeente Utecht succesvol Europese subsidie ontving. Zo was de USI betrokken bij de subsidie aanvraag voor het proejct Smart Solar Charging in de wijk Lombok. Ook vertelde ze over het lange en complexe traject dat de gemeente Utrecht en USI met verschillende partners doorliepen om te komen tot de toekenning van subsidie voor het Horizon 2020 Lighthouse project IRIS. Haar boodschap was om vertrouwen te hebben in je project en het consortium dat je hebt opgebouwd. Mocht een aanvraag in eerste instantie die toegekend worden, geeft het een tweede kans.

Na de presentaties deelden verschillende corporaties hun ervaringen met het aanvragen van EU stimulering. Met name de administratieve kant en de samenwerking met internationale partners werd als complex ervaren. Wel hebben corporaties ondertussen de nodige ervaring opgedaan met diverse regelingen en zijn er kansen voor samenwerking tussen de verschillende organisaties. Na afloop van de werksessie werd door verschillende partijen nog overlegd. We zijn als Groene Huisvesters benieuwd naar de mogelijke projecten of afspraken die uit deze bijeenkomst volgen!

De Alliantie inspireert in Circulair Buiksloterham

Hierbij een impressie van Marlou Boerbooms over de excursie naar Circulair Buiksloterham in Amsterdam Noord, de broedplaats van het in de praktijk brengen van circulaire bouwen en wonen. De excursie op 28 november op uitnodiging van Koos Koolstra van De Alliantie inspireerde de deelnemers om in de eigen praktijk aan de slag te gaan. Saskia Muller van het Living Stadlab Circulair Buiksloterham deelde het verhaal van pioniers die in Buiksloterham een beweging op gang brachten om in de eigen wijk te gaan voor een circulaire benadering. Inmiddels zijn deze pioniers stappen verder en werken zij samen met bewoners, gemeente, bedrijven en ontwikkelaars. De gemeente gaf ruimte aan zelfbouwers die net voor de kredietcrises hun kavels kochten om circulaire woningen te realiseren. Het resultaat is prachtig. Dankzij die crises ontstond er ruimte op traditionele plannen die op de plank lagen om te zetten in naar plannen die meer zelfvoorzienend zijn. Sloopplannen gingen van tafel. Bestaande industriële gebouwen blijven behouden en krijgen een nieuwe bestemming die de wijk versterkt. Zo ook het gebouw van het Living Stadslab aan de Papaverweg. Nieuwbouw wordt ingepast en geeft ruimte aan de oorspronkelijke bebouwing. Zo zijn de hoeken van tegenoverliggende nieuwbouw laag gehouden zidat de tegenoverliggende lagere bestaande bebouwing haar zonnige omgeving behoudt. De gemeente heeft grond uitgegeven via een prijsvraag voor het meest circulaire project. Naast houten, biobased appartementengebouwen, ontwikkelen eigenaren waterwoningen die voorzien in de eigen energiebehoefte. Aansluiting op het net is niet nodig (off grind). De hele wijk stapt af van het gasnet. De ontwikkelingen gaan zo snel dat ook aansluiting op het warmtenet wellicht niet tot de beste keuze leidt. In de wijk zijn kleinere zelfvoorzienende energienetten aangelegd. Betaalbaarheid is een belangrijk argument. De prijs van warmte vanuit het warmtenet is immers gekoppeld aan de gasprijs, die omhoog zal gaan. Door zelf in de energiebehoefte te voorzien, kan de betaalbaarheid beter geborgd worden.

De Alliantie is als corporatie een belangrijke partner die deze beweging ondersteunt en voortstuwt. Niet alleen in Buiksloterham maar ook daarbuiten leidt dit tot nieuwe inzichten en helpt dit richting circulair bouwen en wonen. Jurgen Klaassen van De Alliantie daagde de deelnemers uit om op een andere manier te werken. Bij nieuwbouw en renovatie kunnen corporaties hun partners vragen hoe zij zonder afval produceren en hergebruik van materialen en gebouwen in de toekomst mogelijk maken. ‘Stap over je eigen grenzen heen en stel je open voor je omgeving die vaak al veel verder is in het zoeken naar circulaire oplossingen’, aldus Jurgen. Nieuwbouw en renovatie bereikt 3% van de woningvoorraad dus de inzet moet ook gericht zijn op de overige 97% van de bestaande woningen. Zo heeft De Alliantie een circulaire pilots ontwikkeld voor Zelf Aangebrachte Voorzieningen (ZAV) waardoor vertrekkende huurders spullen schenken aan nieuwe. De belangrijkste winst zit in de ontmoeting met nieuwe huurders die zich welkom voelen. De vertrekkende huurder geeft aan dat het weggeven van spullen hem of haar gelukkiger maakt. In Buiksloterham is De Alliantie betrokken bij een project dat nu gebouwd wordt. Met partners worden er nieuwe toepassingen gerealiseerd die de bewoners meer onderling verbindt en leidt tot reductie van energie en materialen. Zo heeft Waternet geen aansluiting op de riolering gemaakt maar komen er chemische toiletten die via een biogasinstallatie zorgen voor groen gas. Installaties worden geen eigendom van De Alliantie maar blijven van de leverancier die diensten levert. Ook op sociaal vlak krijgt circulariteit betekenis. Er komt onder andere een bewonersgroep te wonen die zorg nodig heeft. Zij dragen via dagbesteding bij aan de gemeenschappelijke was- en reparatiedienst die in het eigen gebouw worden gerealiseerd. Alle bewoners krijgen gemeenschappelijke voorzieningen zoals wassen en strijken. In de wijk is een mobiliteitsdienst ‘Ik wil Hely’ opgezet waarbij leden met een (elektrische) deelauto, bakfiets, e-scooter, e-bike en straks ook openbaar vervoer kunnen reizen. De reparatie aan de fietsen is mogelijk via de dagbesteding. Een deel van deze gemeenschappelijk voorzieningen in het gebouw worden ingevuld na oplevering met de bewoners. De tip van de deelnemers: ‘De Alliantie betrek de bewoners in de bouwfase!’.

Na deze inspiratie leidde Peter Dortwegt en Saskia Muller twee groepen door Buiksloterham. De regen was koud maar het bezoeken van de gerealiseerde projecten zo verfrissend dat de deelnemers tot de schermer inviel door de wijk trokken om zich te laten inspireren. De excursie sloot af bij Café De Ceuvel, een Café met een duurzame missie waar het gezellig toeven was. Marlou Boerbooms dankte namens Groene Huisvesters Koos Koolstra, Jurgen Klaassen, Saskia Muller en Peter Dortwegt voor de inspiratie. De 42 deelnemers gaven een 9 voor deze excursie. Alle reden om op 12 juni 2019 opnieuw Buiksloterham te agenderen. Ditmaal is het thema ‘Duurzame mobiliteit’!

Europa helpt corporaties op weg

Op 23 november organiseerden Groene Huisvesters de derde sessie op rij met als thema Europese subsidies benutten. Emile Quanjel en Tom Kretschmann van Avans Hogeschool ontving een groep corporaties in Tilburg. Na de waterstoftoepassingen in Enschede met Pioneering en Saxion Hogeschool, de circulaire projecten met TU Delft stonden nu de projecten Sneller en Beter naar Nul op de Meter en de wijkaanpak centraal. Avans deelde haar kennis en ervaring rondom het benutten van Europese  subsidie in deze projecten. Robin van Leijen, lobbyist in Brussel vanuit Aedes, nam de corporaties mee in de mogelijkheden, de aanvliegroute en samenwerking. Onder inspirerende leiding van Emile en Tom  formuleerden de deelnemers nieuwe opgaven waarbij een EU subsidie kan helpen voor het vinden van oplossingen die toepasbaar zijn in de praktijk. Avans bood aan om over enkele maanden een follow-up te organiseren om deze opgaven verder uit te werken richting concrete projecten. De besproken opgaven zijn:

  1. Vraagstuk rondom betaalbaarheid en energiearmoede. Hoe zorg je ervoor dat bewoners van woningen die voorlopig nog geen energieaanpak krijgen, de energielasten kunnen blijven betalen. Hoe versnellen we de aanpakken in een krappe arbeidsmarkt en gelimiteerde financiële ruimte van corporaties.
  2. Vraagstuk rondom circulariteit. Hoe kom je tot de juiste keuzen. Wat is een betrouwbaar afwegingskader voor bij nieuwbouw en renovatie. Hoe vind je informatie die beschikbaar is over toepassing van circulaire materialen.
  3. Vraagstuk rondom de overgang naar gasloos wonen. Welke keuzen zijn er. Hoe ziet de no-regret aanpak eruit en kom je tot een stapsgewijze aanpak. Hoe betrek je bewoners en ook particuliere eigenaren in een wijkaanpak.

De laatste sessie rondom ‘Europese subsidies benutten’ vindt plaats op 22 januari van 10-12 uur bij Hogeschool Utrecht in samenwerking met de Universiteit Utrecht (USI). Marlou Boerbooms nodigt namens Groene Huisvesters corporaties deel te nemen aan deze sessie.