Innovatie – Groene Huisvesters

Circulair vastgoedbeheer

Corporaties zetten zich in om de CO2-uitstoot flink te verlagen om de duurzame transitie in werking te stellen. Circulariteit is daarbij een slimme manier om respectvol en efficiënt met de materialen om te gaan en tegelijk ook de CO2-uitstoot te verlagen. Een corporatie is verantwoordelijk voor het gebruik van veel materialen, die alle een verschillende belasting op het milieu hebben. De Milieu Prestatie Gebouwen (MPG) maakt onder andere inzichtelijk wat de CO2-uitstoot van dat materiaal is over de volledige levenscyclus.

Adviseur Paul Terwisscha deelt hoe een woningcorporatie de ambitie in de praktijk brengt om materialen/ producten toe te passen waar de materiaal gebonden CO2-uitstoot significant lager is. De CO2-voetafdruk is van belang maar uiteindelijk gaat het erom dat de totale kwaliteit goed moet zijn. De bewoners moeten zich gezond, veilig en comfortabel voelen in hun betaalbare woning.

Yuri van Bergen, Bouwhulpgroep gaat in op de afweging van circulaire keuzes.

Arend van de Beek, Lagemaat BV laat zien hoe corporaties in een 3D model inzicht krijgen in hoe circulair sloop- en (ver)bouwplannen uitpakken.

Groene Huisvesters deelt de bouwsteen ‘Circulair vastgoedbeheer’.

Woningcorporaties helpen om de komende jaren versneld concrete stappen te zetten naar circulair (ver)bouwen. Dat is het doel van het Versnellingslab circulair bouwen, het nieuwe, (meerjarige) leer- en ontwikkelprogramma van Groene Huisvesters, Cirkelstad, Alba Concepts, Aedes en Platform31. Wat het lab jou kan bieden en hoe je als corporatie kunt aansluiten, hoor je tijdens deze sessie.

Neem jouw ketenpartners mee naar deze sessie en leer van de praktijk!

Aanpak van Hitte

Isolatie van woningen is hard nodig om huurders te helpen energie te besparen. Corporaties zetten zich in de isolatieopgave te versnellen. Wat is de impact van isolatie op het comfort in de binnenruimte? Vooral met steeds frequentere periodes van aanhoudende hitte lijkt oververhitting onvermijdelijk. Buitenzonwering is één van de belangrijkste maatregelen tegen hitte maar is nog zelden standaard onderdeel van een sociale huurwoning. Ook bij nieuwbouwwoningen ligt oververhitting op de loer. Hoe kunnen we hittestress voorkomen?

Klimaatverbond Nederland presenteert de laatste ontwikkelingen rondom de aanpak van hitterisico’s. Wat is gebeurd met de resultaten van de mini-enquête Hitte waarop 294 woningcorporaties reageerden.

Robin Sommers (Plavei) en Sanne Meelker (Volkshuisvesting) nemen deel aan een pilot Hitte in huurwoningen van de Provincie Gelderland en delen de ervaring die zij opdoen met maatregelen zoals zonwering en ventilatie.

Groene Huisvesters Hittegroep licht de Toolbox Hitte toe met maatregelen als zonwering, ventilatie, groenblauwe oplossingen en renovatie/ energietransitie maar ook wat te doen bij een hittegolf. Zij gaat in op het opname protocol voor hitte en dat aansluit op de vocht en schimmelaanpak. Dit opname protocol helpt corporaties niet alleen om inzicht te krijgen in de klachten en de effectiviteit van de oplossingen maar draagt ook bij aan de samenwerking met externe partijen.

Hogeschool van Amsterdam licht de resultaten toe van het RAAK-project van 2 jaar lang hittemetingen in corporatiewoningen, simulatiestudie en belevingsonderzoeken onder huurders. Groene Huisvesters en HvA werkten samen aan tools die worden gedeeld om hittestress te beperken.

De Hittegroep gaat in 2024 door met haar activiteiten. Wil jij aansluiten bij de Hittegroep van Groene Huisvesters? Stuur een mail naar groenehuisvesters@gmail.com.

Neem jouw gemeente en/of huurdersorganisatie mee naar deze sessie en leer van de praktijk!

Reeks Bouwstenen Circulariteit

Bouwstenen Circulariteit

In 2018 is de Transitieagenda Circulaire Bouweconomie (CBE) opgesteld, als onderdeel van De Bouwagenda. Het is een vervolg op het Grondstoffenakkoord uit 2017, het werk van de SER en het Rijksbrede programma ‘Nederland circulair in 2050’. Doel is 100% circulair bouwen in 2050; woningbouw, utiliteitsbouw en de grond-, weg en waterbouw. Het Transitieteam CBE is een samenwerking tussen overheid, bedrijfsleven en wetenschap, en verantwoordelijk voor de uitvoering. Meer informatie, nieuws, rapporten, films, interviews, voorbeeldprojecten en subsidieoverzicht vind je op www.circulairebouweconomie.nl.

Klik op de boekjes om verder te lezen

Deze reeks bouwstenen ‘Corporaties en circulariteit’, is gemaakt in opdracht van het Transitieteam Circulaire Bouweconomie en het Ministerie Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.

Duurzaamheidsakkoord Den Bosch

In Den Bosch werken partijen samen aan het duurzaamheidsakkoord ondertekend door de corporaties, Stedelijk Huurdersplatform (SHP), de gemeente en het waterschap. De corporaties JOOST, BrabantWonen, Zayaz en Mooiland werken onder andere samen aan circulariteit. De eerste actie was, een aantal jaar geleden, om samen de materialen in- en uitstroom in kaart te brengen. Op basis daarvan is een routekaart opgesteld. Daarnaast wisselen zij kennis uit op projectniveau. Partijen zijn bezig met een update van het duurzaamheidsakkoord. Leer van de ervaring in Den Bosch.

De corporaties delen hoe de partijen in Den Bosch samenwerken om meer circulair te werken en gaan in op het duurzaamheidsakkoord en de update daarvan.

Orjan Game, BrabantWonen gaat in op Biobased Boschveld. Een project waar 4 traditioneel vergunde eengezinswoningen zijn ‘omgekat’ tot biobased woningen. BrabantWonen deelt hoe ze dit proces hebben doorlopen en waar ze staan in de uitvoering.

Groene Huisvesters deelt de bouwsteen ‘Databank bouwmaterialen’.

Sturen op circulaire waarden

Woningcorporaties die circulair willen werken, kunnen daar bij de uitvraag voor een project al rekening mee houden, door de eigen ambities te verwerken in de uitvraag. Materialen die vrijkomen bij sloop, de zogenoemde uitstroom, worden zoveel en zo hoogwaardig mogelijk opnieuw gebruikt. Deze zogenoemde instroom wordt gebruikt bij bijvoorbeeld renovatie of nieuwbouw.

Carlijn Stoof, Woonstad Rotterdam gaat in op de aanpak om bij elk contract of overeenkomst met externe partners circulariteit een plek te geven met een passende KPI.

Suzanne Bonarius, Eigen Haard toont hoe Eigen Haard invulling geeft aan circulair uitvragen.

Vincent Gruis, TU Delft gaat in op de waardering van materiaalstromen en Cirkelstad licht het onderzoek toe naar de beoordeling van circulaire waarde van materialen.

Woningcorporaties helpen om de komende jaren versneld concrete stappen te zetten naar een circulaire (ver)bouwen. Dat is het doel van het Versnellingslab circulair bouwen, het nieuwe, (meerjarige) leer- en ontwikkelprogramma van Groene Huisvesters, Cirkelstad, Alba Concepts, Aedes en Platform31. Wat het lab jou kan bieden en hoe je als corporatie kunt aansluiten, hoor je tijdens deze sessie.

Deze sessie is ook interessant voor bestuurders.

Klimaatadaptie voor gezond wonen

Het klimaat verandert. Hittestress, droogte maar ook extreme regenbuien komen steeds vaker voor. Dit geeft een risico voor het vastgoed van de corporatie. Schade veroorzaakt door extreem weer is niet altijd verzekerbaar. Naast dit risico is er ook gezondheidsschade. De armste wijken zijn de meest versteende en warmste wijken. Huurders hebben volgens onderzoek Wie houdt het hoofd koel drie keer zo vaak te maken met hittestress vergeleken met andere doelgroepen. Hoe werk je samen aan klimaatadaptatie voor gezond wonen?

Yvonne van Langen, SWZ deelt de aanpak met straatboer waarbij bewoners op een sociale en circulaire manier hun tuinen vergroenen. Nico van der Beek, SWZ gaat in op de samenwerking met de gemeente Zwolle om de wijk Holtenbroek klimaatadaptief in te richten.

Niek Broeze, Explorius gaat namens Openbaar Belang in op het herontwikkelingsproject Weezenlanden-Noord om een hoosbui van 60 mm in één uur in het gebied vast te houden en te bergen.

Annemiek Wiegman, de gemeente Zwolle belicht de samenwerking. Zowel op project- als beleidsniveau is er een regulier overleg over klimaatadaptatie. Via Climate Campus werken gemeenten, bewoners, waterschap, provincie, corporaties, bedrijven, onderwijs-, en onderzoeksinstellingen samen aan een klimaatbestendig IJssel- en Vechtdelta.

Groene Huisvesters deelt de bouwsteen ‘Klimaatadaptatie’.

Neem jouw huurdersorganisatie mee naar deze sessie en leer van de praktijk!

VvE-aanpak samen besparen

Corporaties hebben woningen in VvE’s met particuliere eigenaren. Voor een huurder zou het niet moeten uitmaken of deze direct van een corporatie huurt of dat de woning onderdeel is van een VvE. In de praktijk blijkt het lastiger te zijn om een woning binnen een VvE te verduurzamen. De Algemene Ledenvergadering van de VvE heeft een belangrijke stem in het besluit óf het gebouw wordt verbeterd en welke maatregelen op welk moment uitgevoerd worden. Daarnaast is de financiering een spannend onderdeel in het proces.

Hessel van der Hoorn, Eigen Haard, deelt ervaringen met het uitfaseren van lage labels in samenwerking met VvE’s. Zij werkt vanuit het programma SaVe (Samen Verduurzamen aanpak). In de afgelopen jaren heeft Eigen Haard een aantal mooie voorbeelden gerealiseerd waarbij optimaal gebruik is gemaakt van financiële regelingen. Benut de leerlessen van Eigen Haard in je eigen praktijk!

Mark Bal, ministerie van BZK gaat in op de VvE-versnellingsagenda verduurzaming. Doel is knelpunten in wet- en regelgeving in relatie tot verduurzaming op te lossen. De agenda ontzorgt gemeenten, appartementseigenaars en VvE-bestuurders bij de integrale verduurzamingsaanpak van het gebouw.

Constan Custers, RVO gaat in op de financiële regelingen die voor VvE’s beschikbaar zijn.

Groene Huisvesters deelt de bouwsteen ‘Woningaanpak labels E, F, G’.

Jaarprogramma 2024 online

Programma Groene Huisvesters Academie 2024

Klik op het programma om je aan te melden. De PDF opent zich en per sessie kun je klikken om je aan te melden. Aedes stuurt je een bevestiging van je aanmelding direct na aanmelding. De dag voorafgaand aan de sessie ontvang je de link naar de online sessie en de agenda. In 2024 zijn er 20 online sessies, we hopen je ook in 2024 weer te zien bij onze sessies.

Biobased materialen uit eigen regio

Het gebruik van biobased materialen is de toekomst van het (ver)bouwen van onze woningen. Bij biobased bouwen gaat het om de hernieuwbaarheid van de grondstoffen en materialen die geselecteerd worden in de bouw. Samenwerking binnen de keten creëert kansen. Hoe kunnen de bouw en landbouw elkaar helpen om uit de stikstof- en klimaatcrisis te komen? Het toepassen van vezelgewassen van eigen bodem is een mooie innovatieve kans voor de landbouw én voor de bouw.

Van Land naar Pand

Elisabeth ter Borg van Building Balance zoomt in op de Nationale Aanpak Biobased Bouwen. Building Balance voert een 7-jarig programma uit in opdracht van vier ministeries. Het heeft o.a. als doel een transitie in de bouw naar 30% biobased in 2030 te koppelen aan de noodzakelijke agrarische transitie. Building Balance zet een robuuste en zelfstandige markt voor de teelt, verwerking en toepassing van biogrondstoffen in de bouw op. Samen met marktpartijen, overheden en kennisinstellingen organiseert ze met interventies, condities en activiteiten georganiseerd, die leiden tot het versneld gebruik van Nederlandse agrobased grondstoffen (en houtmaterialen) in gebouwen en infrastructurele bouwwerken.

Wonion deelt de ervaringen met het toepassen van biobased materialen uit de regio. Wonion is al 10 jaar bezig met de transitie naar minder en beter materiaalgebruik. Zij participeren als één van de partijen om de regionale circulaire economie een impuls te geven. Met de ketenpartners vormen zij het samenwerkingsverband ‘Samen Biobased Bouwen’.

Gerrolt Ooijman (bestuurder Wonion) gaat in op de samenwerking in de keten en hernieuwbouw. Barend Wassink (manager Vastgoed Wonion) gaat in op het verduurzamen met biobased materialen in de bestaande bouw. Marcel van Haren, Takkenkamp neemt je mee in het proces van het inblazen van vezels en de certificering hiervan.

Groene Huisvesters delen de bouwsteen ‘Biobased bouwen’.

Deze sessie is interessant voor bestuurders en ketenpartners.

Reeks Bouwstenen lokale prestatieafspraken en betaalbare energielasten

Bouwstenen Lokale prestatieafspraken en betaalbare energielasten

Dit jaar publiceerden we in samenwerking met verschillende corporaties 9 bouwstenen in de reeks ‘Lokale prestatieafspraken betaalbare energielasten’. Deze reeks is gemaakt in opdracht van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) in samenwerking met Aedes, Woonbond, het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK).

Klik op de boekjes om verder te lezen