Corporaties zijn geen labeljagers
‘Wij zijn geen labeljagers’, zo formuleerde Johan Bosters van Laurentius de opgave die corporaties hebben om een CO2 neutrale woonvooraad te creëren. Johan leidde een werksessie om vanuit het perspectief van huurders bij te dragen aan duurzaamheidsbeleid van de corporatie. Het gaat bij huurders om betaalbaar wonen, een gezond en comfortabel binnenklimaat. Het vroegtijdig betrekken van huurders en het bieden van groene keuzen helpt om het draagvlak voor energiebesparing te vergroten. Een open houding is van belang en het luisteren waar bewoners last van hebben of welke wensen er leven. Maak ruimte voor deze inbreng want het verbetert je plannen. Bij grotere renovaties hebben Groene Huisvesters positieve ervaring met co-creatie met bewoners. Een gezamenlijk aanpak met ruimte voor maatwerk werkt het beste. Voor het stimuleren van energiezuinig gedrag zien de corporaties een rol weggelegd voor de gemeente en de huurdersorganisatie. Betutteling vanuit de corporatie moet voorkomen worden. Energy battles, bespaarbingo’s speels en gezellig dat slaat het beste aan bij huurders. Ook energie app’s en programma’s van de energieleverancier zoals WoonEnergie dragen bij. Garantie op lagere woonlasten na een huurverhoging voor energiebesparende maatregelen helpt bewoners over de brug. Corporaties hebben vragen over de woonlastenwaarborg: is dit extra werk en is een garantie op gedrag wel te geven? Groene Huisvesters en hun huurders die ervaring opdeden met de woonlastenwaarborg zijn tevreden.
No-regret maatregelen eerst nemen
Perry van Happen van AlleeWonen werkte met een groep aan duurzaamheidsbeleid vanuit het perspectief van de corporatie. Hij presenteerde de samenwerking tussen corporaties en de gemeente Breda rondom het warmtenet. Duurzaamheid moet bijdragen aan betaalbaar wonen. Huurders moeten er beter van worden en de kwaliteit van de woning verbetert. In het strategisch voorraadbeleid worden de lijnen voor de corporatie uitgezet. Voor inzicht in lokale kansen zoals warmtenetten of het vervangen van gasleidingen is samenwerking met de gemeente en de netwerkbedrijven van belang. De meeste corporaties bouwen nu CO2 neutrale nieuwbouw. Deze woningen krijgen geen gasaansluiting meer. De wetgever moet verplichte gasaansluiting afschaffen. Voor de bestaande bouw is de overstap naar elektrisch koken en lage temperatuurverwarming een voorbereiding op toekomstige ontwikkelingen. Vergaande isolatie van de woningschil is stap 1, gefaseerd uitgevoerd per bouwdeel. Soms bij grootschalige renovatie kan woningschil ineens vergaand geïsoleerd worden zodat de warmtevraag geminimaliseerd wordt. Ontwikkelingen in duurzame opwekking en installaties gaan snel. Op dit vlak wordt een kostenreductie verwacht.
De gemeente aan zet
Frans Lemmens van Wonen Breburg ging met zijn groep in op het perspectief vanuit de gemeente. Hij presenteerde de footprint op CO2. De gemeente of regio bepaalt de ambitie om te komen tot een CO2 neutrale woonvooraad. Zij speelt een bepalende rol in de infrastructuur, lokale duurzame opwekking, warmtenetten en de transitie naar all electric. Dertig gemeenten, 12 netwerkbedrijven en Provincies ondertekenden een green deal Aardgasvrije wijken met minister Kamp. In Amsterdam stimuleert de gemeente zonnepanelen ook voor huurders. Ook is hier een bijdrage voor de corporatie bij het nemen van labelstappen. De gemeente kan druk uitoefenen op de landelijke overheid om de verhuurdersheffing in te zetten voor het investeren in energiebesparing. Via het armoedebeleid kan zij energiecoaches opleiden die huurders ondersteunen en energiezuinig gedrag stimuleren. Een woonvisie waarin duurzaamheid een belangrijke plaats verdient, stimuleert partijen om bij te dragen. Corporaties stemmen het duurzaamheidsbeleid daarop af en ook in prestatieafspraken komt dit terug.
Vertrouwen in ketensamenwerking
Chris Faro van TIWOS heeft ervaring met de Nul op de Meter renovatie. TIWOS neemt deel aan de Stroomversnelling huur. Chris presenteerde hoe TIWOS stakeholders betrokken heeft bij het duurzaamheidsbeleid. In de werksessie ging de groep in om samenwerking met ketenpartners om te komen tot optimale oplossingen. Vertrouwen is het sleutelwoord en ervaring opdoen met innovaties. Zeer leerzaam bestempelt Chris de processen om te komen tot goede samenwerking. Corporaties en ook de bouwsector zijn redelijke conservatief en juist daarom is het goed om te innoveren zowel in het proces als het toepassen van producten. Zorg als corporatie dat je een kundig gesprekspartner bent en weet wat je mist of nodig hebt om je doelstellingen te behalen. Maak onderscheid tussen innovatie en going concern. De innovatie kan je apart in de organisatie onderbrengen. Samenwerking met de ketenpartners en andere corporaties is een kans. Op deze manier kan een gezamenlijke uitvraag plaatsvinden.
Woensdag 8 maart werkten 32 corporaties samen bij Aedes aan duurzaamheidsbeleid. Vanuit het perspectief van de corporatie, de huurder, de gemeente en de keten (installatie- en bouwondernemers) gaven de deelnemers aan op welke punten het beleid van de corporatie versterkt kan worden. Op Homemates staan voorbeelden van mogelijke bijdragen van alle vier de partijen. Om te komen tot CO2 neutrale woonvoorraad is samenwerking tussen alle partijen noodzakelijk.
